વિટામિન બી 12 કેટલું હોવું જોઈએ : વિટામિન B12 નું સામાન્ય સ્તર શું છે: શરીરને સ્વસ્થ રાખવા અને યોગ્ય રીતે કાર્ય કરવા માટે પોષક તત્વોની પૂરતી માત્રા જરૂરી છે. શરીરમાં વિટામિન્સ અને મિનરલ્સ સહિત ઘણા પોષક તત્વોની ઉણપ ગંભીર બીમારીઓ તરફ દોરી શકે છે. વિટામિન પણ શરીર માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ પોષક તત્વ છે, તેની માત્રા આહાર દ્વારા પૂરી થાય છે.
શરીરમાં વિટામીન B12 ની ઉણપને કારણે એનિમિયા અને હિમોગ્લોબિનની ઉણપ સહિત અનેક ગંભીર બીમારીઓનો ખતરો રહે છે. વિટામિન B12 ની ઉણપને કારણે, તમારા શરીરમાં લાલ રક્તકણો બનાવવામાં, યોગ્ય DNA જાળવવામાં અને મગજની યોગ્ય કામગીરીમાં મુશ્કેલી આવે છે.
શરીરમાં વિટામિન B12 ની ઉણપને કારણે, તમને થાક લાગે છે, હૃદય સંબંધિત સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. ડાયાબિટીસ, પાચન તંત્રમાં ખલેલ અને એનિમિયા. ચાલો આ લેખમાં વિગતવાર જાણીએ કે શરીરમાં વિટામિન B12 નું સામાન્ય સ્તર શું હોવું જોઈએ અને તેની ઉણપથી બચવા માટેની ટિપ્સ.
શરીરમાં વિટામિન બી 12 કેટલું હોવું જોઈએ : શરીરમાં વિટામિન B12 નું સામાન્ય સ્તર શું હોવું જોઈએ?
વિટામિન B12 એ ખોરાકમાંથી મેળવવામાં આવતું પાણીમાં દ્રાવ્ય વિટામિન છે, જેનું કાર્ય મગજ સહિત શરીરના કોષો, નર્વસ સિસ્ટમ અને લાલ રક્ત કોશિકાઓના કાર્યમાં મદદ કરે છે. ઉંમર, શારીરિક સ્થિતિ અને આહાર પ્રમાણે દરેક વ્યક્તિના શરીરમાં તેની માત્રા અલગ-અલગ હોઈ શકે છે. વિટામિન B12 અને ફોલેટ મળીને વિટામિન B કોમ્પ્લેક્સ બનાવે છે. ડો. વીડી ત્રિપાઠી, આરોગ્ય આરોગ્ય કેન્દ્રના ક્લિનિકલ ડાયેટિશિયન કહે છે, “પુરુષો અને સ્ત્રીઓ બંને વિટામિન B12ની ઉણપ સાથે સંઘર્ષ કરે છે. ખોરાકમાં ગરબડ અને ખરાબ જીવનશૈલીના કારણે શરીરમાં વિટામિન B12 ની ઉણપ થઈ શકે છે. શરીરમાં વિટામિન B12નું કાર્ય લાલ રક્ત કોશિકાઓ, શ્વેત રક્તકણોનું નિર્માણ, કોષો અને પેશીઓના સમારકામ અને વૃદ્ધિમાં મદદ અને DNA ની રચનામાં મદદ કરવાનું છે.”
વિટામિન B12 નું સામાન્ય સ્તર શું છે
નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ હેલ્થ અનુસાર, શરીરમાં વિટામિન B12 નું સામાન્ય સ્તર આના જેવું હોવું જોઈએ-
સામાન્ય રીતે, જો શરીરમાં વિટામિન B12 નું સામાન્ય સ્તર 300 pg/mL કરતાં વધુ હોય, તો તે સામાન્ય માનવામાં આવે છે. આ સિવાય, જો પુખ્ત વ્યક્તિના શરીરમાં વિટામિન B12નું સ્તર 200-300 pg/mL હોય તો તેને નીચું અથવા સરહદ રેખા ગણવામાં આવે છે. જ્યારે 200 pg/mL કરતાં ઓછું ગંભીર માનવામાં આવે છે. તેની શ્રેણી વ્યક્તિની શારીરિક સ્થિતિ અને ઉંમર પ્રમાણે બદલાઈ શકે છે.
ઉંમર પ્રમાણે, શરીરમાં વિટામિન B12 ની સામાન્ય શ્રેણી આ પ્રમાણે હોવી જોઈએ-
0 થી 12 મહિનાનાં શિશુઓ – 200-800 pg/mL
1 થી 17 વર્ષનાં બાળકો – 300-900 pg/mL
18 અને તેથી વધુ ઉંમરના વ્યક્તિઓ – 200-900 pg/mL
વિટામિન બી 12 શેમાંથી મળે
વિટામિન બી 12 નો મુખ્ય સ્રોત દૂધ, ચીઝ, દહીં, ઈંડાં, લાલ માંસ, ચિકન, માછલી અને ઘાટી લીલી શાકભાજી (પાલક, બ્રોકોલી) છે. વધુ પડતી ઊણપને કારણે ઉપર મુજબનાં લક્ષણો દેખાતાં હોય તો ડૉક્ટરની સલાહ મુજબ ટૅબ્લેટ અને ઇન્જેક્શન સ્વરૂપે સપ્લિમૅન્ટ તરીકે લઈ શકાય. કેટલાક લોકો વિટામિન બીની ટૅબ્લેટ લગભગ રોજ લેતા હોય છે, જે શરીર માટે ફાયદાકારક રહે છે
વિટામિન બી 12 ખોરાક
વિટામિન B12 ની ઉણપ માટે માછલી, ટુના માછલી, સૅલ્મોન માછલી, માંસ, લીવર, લાલ માંસ, ઇંડા, ડેરી ઉત્પાદનો, દૂધ, ચીઝ, છાશ, ફોર્ટિફાઇડ યીસ્ટ, બરછટ અનાજ, સોયા, ચોખાનું દૂધ વગેરેનું સેવન કરવું જોઈએ.
વિટામિન બી 12 ની ઉણપ ના લક્ષણો : વિટામિન બી 12 લક્ષણો
શરીરમાં વિટામિન B12 ની ઉણપને કારણે ઘણા ગંભીર લક્ષણો દેખાય છે. જેના કારણે શરીરમાં ઘણી ગંભીર સમસ્યાઓ આવી શકે છે જેમ કે થાક, ત્વચા પીળી પડવી. વિટામિન B12 ની ઉણપના મુખ્ય લક્ષણો નીચે મુજબ છે-
- શરીરમાં થાક અને નબળાઈ
- કામ કરવામાં અને ચાલવામાં મુશ્કેલી
- ત્વચા પીળી થવી
- માથાનો દુખાવો અને ચક્કર
- હતાશા અને હતાશાના લક્ષણો
- પેટ સંબંધિત સમસ્યાઓ
- ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં મુશ્કેલી
શરીરમાં વિટામીન B12 ની ઉણપ હોય ત્યારે ઉપર જણાવેલ લક્ષણો દેખાય છે. તેની માત્રા જાણવા માટે બ્લડ ટેસ્ટ કરવામાં આવે છે. વિટામિન B12 ની ઉણપને દૂર કરવા માટે, ખોરાકમાં દૂધ અને દૂધની બનાવટો, માછલી, ઈંડા, બદામ, કાજુ, અખરોટ અને સોયા વગેરેનો સમાવેશ કરો. આ વસ્તુઓનું નિયમિત સેવન કરવાથી તેની ઉણપ દૂર થાય છે.
વિટામિન બી 12 ની ઉણપ ના કારણો
શરીરમાં આરબીસીની ઉણપને કારણે ખૂબ થાક લાગે છે અને મૂર્છા પણ આવી જાય છે. ડિમેન્શિયા અને ડિપ્રેશન-વિટામિન B12 ની ઉણપ પણ ભુલકણાનું કારણ બની શકે છે. આ સિવાય ડિપ્રેશનની ફરિયાદ પણ છે. જ્ઞાનતંતુઓમાં નિષ્ક્રિયતા આવે છે અને હાથ અને પગમાં ઝણઝણાટી થાય છે – વિટામીન B12 ની ઉણપથી ચેતાને નુકસાન થાય છે
વિટામિન બી 12 ના સ્ત્રોતો
વિટામીન બી12ની ઉણપને પૂરી કરવા માટે ઇંડા, શેલફિશ, ડેરી પ્રોડક્ટ્સ, દૂધ, પનીર, દહીંને તમારા આહાર સામેલ કરો. આ સાથે જ તમે ડોક્ટર સાથે વાત કરીને એ ખોરાક ખાવાનું પણ શરૂ કરી દો. નોનવેજમાંથી બી12 સારા એવા પ્રમાણમાં મળી રહે છે. વેજીટેરિયન લોકો માટે પાલક, બીટ અને ચણા એ સૌથી સારો સ્ત્રોત છે.
વિટામિન બી 12 ની દવા
પાલકની ભાજી ખાવાથી પણ બી12 ની ઉણપ દૂર થઈ શકે છે. તેમાં આયરન પણ ભરપૂર પ્રમાણમાં હોય છે. તમે પાલકને અલગ અલગ રીતે વિટામિન બી 12 ની દવા કરી શકાય છે.
આ પણ વાંચો :
ભૂખ્યા પેટે ડાયાબિટીસ કેટલું હોવું જોઈએ, ખાલી પેટે સુગર કેવી રીતે કંટ્રોલ રાખવું
