જીડીપી એટલે શું : મિત્રો આજના આ લેખ માં અમે જીડીપી એટલે શું અને જીડીપી વિષે વિસ્તાર માં માહિતી પ્રદાન કરવા જી રહ્યા છીએ આજના સમય માં ગણા લોકો ને જીડીપી શું છે એ ખબર હોતી નથી તે માટે અમે આજની આ પોસ્ટ જીડીપી એટલે શું તેના પર વિસ્તાર થી માહિતી આપીએ છીએ,
જીડીપી એટલે શું | જીડીપી વિશે માહિતી
જીડીપીનો ઉપયોગ કોઈપણ દેશના અર્થતંત્રના વિકાસના સ્તરને સમજવા માટે થાય છે. જો સારી જીડીપી હોય તો તે દેશની અર્થવ્યવસ્થા સારી માનવામાં આવે છે. જો કોઈ દેશની જીડીપીમાં ઘટાડો થાય છે, તો તે દેશની અર્થવ્યવસ્થા સારી માનવામાં આવતી નથી, જેના માટે તમામ દોષ તે દેશની સરકારને આપવામાં આવે છે , કારણ કે તે દેશની સરકાર તેના દેશની આર્થિક નીતિ નક્કી કરે છે. . ખોટી નીતિના કારણે સમગ્ર દેશને ભારે નુકસાન વેઠવું પડે છે. આ પેજ પર જીડીપી શું છે , તેનું સંપૂર્ણ સ્વરૂપ અને જીડીપીની ગણતરી કેવી રીતે કરવી તે સમજાવવામાં આવ્યું છે.
જીડીપી શું છે ?
જીડીપી શબ્દનો સૌપ્રથમ ઉપયોગ અમેરિકન અર્થશાસ્ત્રી સિમોન દ્વારા 1935-44 વચ્ચે કરવામાં આવ્યો હતો. આ એ સમય હતો જ્યારે વિશ્વની મોટી બેંકિંગ સંસ્થાઓ દેશના આર્થિક વિકાસને માપવાનું કામ કરતી હતી, પરંતુ ત્યાં સુધી કોઈ એવું માપદંડ નક્કી કરી શકાયું નહોતું કે જેના દ્વારા દેશના આર્થિક વિકાસને સરળતાથી સમજી શકાય અને અન્યને જાણ કરી શકાય.
પછી અમેરિકાની સંસદમાં, જેને કોંગ્રેસ કહેવામાં આવે છે, અર્થશાસ્ત્રી સિમોને જીડીપી શબ્દનો ઉપયોગ કર્યો અને તેની તરફેણમાં ઘણી દલીલો આપી, જેની સાથે મોટાભાગના લોકો સંમત થયા. આ પછી ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF) એ આ શબ્દનો ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કર્યું. ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF) પછી, તમામ દેશોએ તેમના આર્થિક વિકાસની ગણતરી કરવા માટે આ શબ્દનો ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કર્યું.
GDP એટલે ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ . હિન્દી ભાષામાં તેને ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ કહેવાય છે. તેનો ઉપયોગ દેશના અર્થતંત્રને માપવા માટે થાય છે, તે આ રીતે સમજી શકાય છે, કોઈપણ દેશની સરહદની અંદર ઉત્પાદિત માલ અને સેવાઓનું બજાર મૂલ્ય શું છે, જો મૂલ્ય વધુ હોય તો વિદેશી દેશો દેશમાં પ્રવેશ કરે છે. વધુ ચલણ આવશે જેના કારણે દેશ ઝડપી ગતિએ વિકાસ કરી શકશે.ઉત્પાદિત ચીજવસ્તુઓ અને સેવાઓની કિંમત ઓછી હશે તો તે દેશની આર્થિક સ્થિતિ સારી નથી.
GDP નું પૂર્ણ સ્વરૂપ શું છે ?
જીડીપીનું પૂર્ણ સ્વરૂપ ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ છે , તેનો ઉપયોગ દેશના આર્થિક વિકાસની ગણતરી કરવા માટે થાય છે.
જીડીપી કેવી રીતે બહાર આવે છે ?
આ સૂત્રનો ઉપયોગ જીડીપીની ગણતરી કરવા માટે થાય છે.
ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ = ખાનગી વપરાશ + કુલ રોકાણ + સરકારી રોકાણ + સરકારી ખર્ચ + (નિકાસ-આયાત) જીડીપી ડિફ્લેટર ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે , ફુગાવો તેના દ્વારા માપવામાં આવે છે . આની ગણતરી કરવા માટે, વાસ્તવિક GDP ને વાસ્તવિક GDP વડે ભાગવામાં આવે છે અને તેને 100 વડે ગુણાકાર કરવામાં આવે છે.
- GDP (ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ) = વપરાશ + કુલ રોકાણ
- GDP = C + I + G + (X − M)
વપરાશનો અર્થ છે ભાડું, ખોરાક, તબીબી ખર્ચ જેવી ઉપયોગી વસ્તુઓ માટે વ્યક્તિ દ્વારા ખર્ચવામાં આવેલી રકમ, તેમાં નવું મકાન શામેલ નથી.
ગ્રોસ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ
તેના દ્વારા દેશની સરહદોની અંદર દેશની તમામ સંસ્થાઓ દ્વારા કરવામાં આવેલા કુલ ખર્ચની ગણતરી કરવામાં આવે છે.
જીડીપીના પ્રકારો
જીડીપીની ગણતરીમાં, દેશની અંદર માલ અને સેવાઓના મૂલ્યની ગણતરી કરવામાં આવે છે. આ વસ્તુઓ અને સેવાઓની કિંમતો સમય સાથે બદલાતી રહે છે, જેના માટે જીડીપીની ગણતરી કરવી થોડી મુશ્કેલ છે, આ માટે ઘણી પરોક્ષ અને સરેરાશ ગણતરીઓ ટેક્સના આધારે કરવામાં આવે છે, જીડીપી બે પ્રકારના હોય છે –
વાસ્તવિક જીડીપી
દેશના જીડીપીની ગણતરી કરવા માટે આધાર વર્ષ નક્કી કરવામાં આવે છે. આમાં માલ અને સેવાઓની કિંમત નિશ્ચિત માનવામાં આવે છે. આ પ્રકારના જીડીપીને વાસ્તવિક જીડીપી કહેવામાં આવે છે. ભારતીય અર્થવ્યવસ્થામાં 2011-12ને આધાર વર્ષ તરીકે ગણવામાં આવે છે.
અવાસ્તવિક જીડીપી
દેશની જીડીપીની ગણતરી કરવા માટે વર્તમાન બજાર કિંમતને આધાર ગણવામાં આવે છે, જીડીપીનો અભ્યાસ માત્ર આ કિંમતના આધારે કરવામાં આવે છે. આ રીતે જીડીપીને બિન-વાસ્તવિક (નોમિનલ) જીડીપી કહેવામાં આવે છે. વાસ્તવિક જીડીપી દ્વારા દેશના આર્થિક વિકાસને યોગ્ય રીતે રજૂ કરે છે. તુલનાત્મક દૃષ્ટિકોણથી આ ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. આ પ્રકારની જીડીપી દેશના નાગરિકો પર તાત્કાલિક અસર કરે છે.
અંતિમ શબ્દો
અહીં અમે તમને જીડીપી એટલે શું, જીડીપીનું સંપૂર્ણ સ્વરૂપ અને જીડીપીની ગણતરી કેવી રીતે થાય છે તે વિશે માહિતી આપી છે. જો તમારા મનમાં આ માહિતી સંબંધિત કોઈ પ્રશ્ન હોય, તો કોમેન્ટ બોક્સ દ્વારા પૂછો. તમે પૂછી શકો છો,,
આ પણ વાંચો :
